Ransomware
Ransomware is dood!
Wat is 'ransomware'?
De term ‘ransomware’ is eigenlijk gedateerd. In veel opzichten is ransomware ‘dood’. De dreigingen in de cyberwereld zijn veel verder geëvolueerd dan de ‘klassieke’ en ‘simpele’ aanvallen van vroeger.
Toch blijven de term ‘ransomware’ gebruiken, vooral omdat hij zo ingeburgerd is binnen het cybersecurity landschap én omdat de term herkenbaar is voor het brede publiek.
Terwijl de aard van deze dreigingen blijft evolueren, blijft het cruciaal voor organisaties om geïnformeerd te blijven en hun beveiligingsstrategieën aan te passen. Door te erkennen dat ‘ransomware’ zoals we het kennen, dood is, kunnen we ons beter voorbereiden op het complexe en voortdurend veranderende landschap van cyberdreigingen.
Ransomware “toen”
Normaal gezien verwijst ransomware naar een type kwaadaardige software, die ontworpen is om de toegang tot een computersysteem of data te blokkeren. Dat gebeurt meestal door ze te versleutelen.
Het doel van deze aanvallen? Het afpersen van het slachtoffer. Pas na betaling van losgeld ontvang je de sleutel en krijg je opnieuw toegang tot de vergrendelde systemen of data.
Deze vorm van digitale afpersing vormt al jarenlang een serieuze bedreigingen, voor particulieren, KMO’s én grote ondernemingen.
Ransomware “nu”
De tactieken en strategieën van cybercriminelen zijn de afgelopen jaren echter een stuk complexer geworden.
Dreigingen van vandaag bestaan vaak uit aanvallen met meerdere fases. Ransomware wordt gecombineerd met andere kwaadaardige activiteiten, zoals diefstal van inloggegevens en het verspreiden van aanvullen malware.
Die geavanceerde en complexe dreigingen, vragen een grondigere en bredere aanpak van cybersecurity. Een aanpak die niet alleen focust op preventie, maar ook op detectie, reactie en herstel.
Wat is de impact van ransomware?
De impact van cyberaanvallen is geëvolueerd tot een veelzijdige dreiging die veel verder gaat dan enkel financiële schade.
Wanneer we zeggen dat ransomware dood is, is het belangrijk om de verregaande gevolgen van deze dreigingen te erkennen.
→ Financieel, deze aanvallen kunnen leiden tot grote verliezen. Niet enkel door het betalen van (een grote som) losgeld, maar ook door de stilstand van je bedrijfsvoering die ontstaat, wanneer de toegang tot cruciale data of systemen geblokkeerd wordt. De operationele verstoring kan bedrijfsprocessen namelijk volledig tot stilstand brengen. Dit heeft een invloed op verkoop, levering en productie en zal resulteren in groot verlies op vlak van omzet.
→ Operationeel, de veranderende aard van cyberaanvallen, die veel verder gaat dan traditionele ransomware, kan volledige bedrijfsprocessen stilleggen. Die verstoring treft verschillende, cruciale functies zoals verkoop, levering en productie, wat leidt tot grote operationele inefficiënties en verlies in omzet.
→ Op vlak van reputatie, kan een datalek het vertrouwen van klanten, partners en andere stakeholders ernstig schaden. Het langdurige verlies aan business door beschadigde relaties kan verwoestend zijn. Vertrouwens is moeilijk te herstellen zodra het gesaad is.
→ Van een menselijk perspectief, kan de stress en druk die medewerkers ervaren tijdens en na een cyberaanval, een grote impact hebben op hun mentale gezondheid en werkprestaties. Het welzijn van medewerkers is een cruciale factor waar organisaties rekening mee moeten houden bij herstel.
→ Op politiek vlak, kunnen dergelijke aanvallen internationale relaties onder druk zetten. Het kan leiden tot reacties van overheden die beleid en wetgeving beïnvloeden. De geopolitieke gevolgen van zulke cyberdreigingen, benadrukken de noodzaak aan een gezamenlijke, wereldwijde inspanning om cyberbeveiliging te versterken en verder uit te breiden.
Hoe werkt een geavanceerde aanval?
Hoewel het traditionele concept van ransomware op het eerste zicht eenvoudig lijkt, is de realiteit dat ransomware dood is. Cyberdreigingen zijn geëvolueerd tot veel complexere aanvallen. Geavanceerde aanvallen verlopen doorgaans zo:
1. Infiltratie: Cybercriminelen verkrijgen toegang tot een computer of netwerk via geavanceerde methodes zoals phishingmails, kwaadaardige websites of het misbruiken van beveiligingslekken. Die eerste inbraak is slechts het begin van een uitgebreid traject.
2. Compromise: Eenmaal binnen, zetten aanvallers verschillende kwaadaardige tools in. Dit gaat verder dan enkel het versleutelen van systemen, netwerken of data. Denk aan diefstal van inloggegevens of het installeren van extra malware om zoveel mogelijk schade aan te richten en druk uit te oefenen.
3. Afpersing: Slachtoffers worden geconfronteerd met eisen. Het gaat vaak om betalingen in crypto, in ruil voor het terugkrijgen van hun data of om te voorkomen dat de data openbaar wordt gemaakt. Het betalen van losgeld biedt echter geen enkele garantie op gegevensherstel of bescherming tegen verder misbruik.
4. Reactie en migratie: Organisaties moeten nadenken en bepalen hoe ze reageren: onderhandelen met de aanvallers of dit weigeren en het risico lopen op het verlies van gegevens, systemen en netwerken. Ongeacht de keuze ziet het herstelproces er zo uit: het terugzetten van back-ups (indien beschikbaar), het verwijderen van malware en het versterken van cybersecurity om toekomstige voorvallen te vermijden.
5. Weerbaarheid: Naast het zo snel mogelijk herstellen, moeten organisaties focussen op duurzame weerbaarheid. Dat betekent: betere detectie en respons, back-up oplossingen en het continu bijwerken van beveiligingsprotocollen om zich aan te passen aan de steeds veranderende situatie in de cybersecurity wereld.
Hoe je cyber-weerbaarheid verbeteren?
Laat ons eerst beginnen met een opvallend weetje: je kan aanvallen voorkomen! Er zijn een aantal eenvoudige, maar doeltreffende maatregelen die elke organisatie zou moeten nemen om moderne aanvallen te vermijden.
Als deze correct worden toegepast en goed worden geïmplementeerd, kunnen ze tot wel 80% van de moderne aanvallen voorkomen:
Een persoon die zich bewust is van de riciso's én die de risico's kan herkennen, is de beste bescherming die er is. Zorg er voor dat je personeel regelmatig wordt getraind in de nieuwste cyberaanval-technieken. Zorg ervoor dat ze weten hoe ze verdachte situaties moeten aanpakken.
Ontwikkel en implementeer een duidelijk incident response-plan dat stappen bevat voor het isoleren van gecompromitteerde systemen, het informeren van de juiste personen en het herstellen van data uit back-ups. Test dit plan regelmatig en pas aan waar nodig, zodat het nuttig blijft tijdens een echte aanval. Vergelijk het met een noodoefening bij brand: better safe than sorry!
Maak regelmatig back-ups van je belangrijkste en meest gevoelige gegevens, en bewaar deze op een veilige locatie, bij voorkeur buiten je primaire netwerk. Zo kun je, mocht er toch een aanval plaatsvinden, je bestanden herstellen zonder losgeld te betalen.
Hou je software en besturingssystemen altijd up-to-date. Regelmatige updates saboteren beveiligingslekken die door ransomware kunnen worden misbruikt. Softwareleveranciers doen er alles aan om hun producten veilig te houden, dat is niet alleen een voordeel voor hen, maar ook voor jou.
Wat als ze losgeld vragen?
Als je slachtoffer wordt van zo een moderne cyberaanval, is de kans groot dat de aanvallers om geld (cryptocurrency) vragen.
Betaal in geen enkel geval!
Je hebt geen enkele garantie dat de aanvallers je gegevens of systemen na betaling zullen vrijgeven. Zelfs als ze dat doen, bestaat de kans dat ze je data opnieuw versleutelen met een nieuwe sleutel. Een bijkomend argument om niet te betalen: je voorkomt dat cybercriminelen nieuwe middelen krijgen om hun activiteiten verder te ontwikkelen.
Wat moet je wél doen?
HANDEL SNEL! Hoe langer je wacht, hoe groter de schade kan worden.
Neem in eerste instantie onmiddellijk contact op met ACEN voor deskundige ondersteuning. Isoleer dan de aanval: verbreek onmiddellijk de verbinding tussen de gecompromitteerde systemen en het netwerk om verdere verspreiding te voorkomen.
Bij ACEN onderzoeken we of de specifieke ransomware-variant al eerder gekraakt is en of er publiek beschikbare decryptiesleutels bestaan.
Is dat niet het geval? Dan begeleiden onze experts je stap voor stap bij het herstellen van je data, met zo min mogelijk financiële én reputatieschade.
ACEN, je co-piloot tegen ransomware aanvallen!
Contacteer William Rosenhek, onze cybersecurity-adviseur, en ontdek hoe we verder gaan dan de basics om je bedrijf te beschermen tegen ransomware. Laat ACEN je co-piloot zijn: samen beschermen we je bedrijf én je reputatie.
More about ransomware
